یا راد ما قد فات ..

نوشته ای که پشت اش اشکی نباشد،‌ لایق شیشکی است. وقتی پشت در ایستاده ای یا تشنه به روی دریا می میمری،‌ و یا خشک می شود در عزای روزگارت اشک ها،‌ باید سکوت کرد. نوشتن افیون گذراست. سکوت را باید زندگی کرد ... 

.

.

حالا چه باید کرد؟ (1) ..

پیش از آنکه شروع به نوشتن در خصوص وضع فعلی کنم،‌ خوبست مقداری از نوشته های سال گذشته را اینجا بازنشر کنم. اینها را زمانی نوشتم که روحانی انتخابات را برده بود و صدای جیغ و هلهله ی طرفدارانش نمی گذاشت صدای ما به گوش کسی برسد. نوشته را از این صفحه برداشتم نه اینکه از فحش و ناسزای جاهلان واهمه ای داشته باشم،‌ که می شناختم زمین و زمان را .. 

.

.

"  معتقدم این رای خلاف آنچه تصور میکنند میخ تابوت اصلاحات و غربگراها بود. خود روحانی هم میداند با وجود ترامپ، برجام به بن بست رسیده و نه تنها تحریم های دیگر را نمیتواند بردارد، چهارسال آینده کشور درگیر تحریم های جدید و معضلات جدی است. نمونه ش را همین پنج شنبه دیدیم که دولت آمریکا شرکت های جدیدی را تحریم کرد. روحانی اگر رای نمی آورد، سال دیگر قهرمان ملّی می شد. ولی حالا، بدون شک جریانی را با خود به زمین می زند. دقیقا مثل احمدی نژاد که هنوز اصولگراها ترکش های آن دوران را از بدنشان خارج میکنند. سال دیگر همین موقع سیل پشیمان های شرمنده ولی ساکت را خواهیم داشت. خواهیم دید که چهار سال دوّم روحانی، مثل چهارسال دوّم احمدی نژاد خواهد بود. طوری که اصلاح طلبان به علّت افزایش نارضایتی عمومی، فشار مخالفان و درگیری وسیع با دستگاه ها و نهادهای نظارتی و قضایی، دعا می کنند که هرچه سریع تر این روزها تمام شود. ما ان شاء الله هرچه از توانمان بر می آید به دولت کمک میکنیم که به درّه ها و درّنده ها نیفتد، لکن چه چاره با بخت گمراه. کاش راه اصلاحی بود بر این جریان متکبر و نقدناپذیر ...  "

.

بهار است از فراموشان ِ رنگ ِ رفته هم یادی ..

دل خسته ی من گرش همّتی است،

نخواهد ز سنگین دلان مومیایی ...

استاده است شمع و همان گرم رفتن است ..

در دانشگاه استنفورد با بعضی از افراد موفق در زمینه ی علمی و یا مالی، ارتباط نزدیک داشتم. مثلا با زاکربرگ، مدیرعامل فیس بوک هم دوره بودم. آن زمان ها فیس بوک یک اتاق شیشه ای در خیابان استفورد بود. هنوز به شهرت جهانی و درآمد نزدیک دویست میلیارد دلاری نرسیده بود. افراد دیگری هم بودند که حالا به آلاف و الوف رسیده اند. بعضی در آمریکا مانده اند و در شرکت های معتبر یا مدیر شده اند و یا موفقیت های چشمگیر داشته اند و بعضی دیگر به کشورهای متبوع شان بازگشته اند و مشاغل بالایی گرفته اند. راستش یکی از تجربه های تاثیرگذار زندگی من این است که بعضا این افراد وزین و شخیص و ظاهرا موفّق را در حالات حیوانی محض دیده ام! در حال بد مستی مثلا. یکبار با دانشجویان و اساتید دانشگاه اردوی جنگلی رفته بودیم اطراف اورگان، به مجرّد تاریکی هوا و چیره شدن تیرگی، عده ای به داخل چادرها خزیدند و دیگران شروع کردند به نوشیدن کنار آتش. و بعد به حال جنون و وارفتگی رسیدن. استاد مسلّم زمین شناسی که سرآمد معاصرانش بود را در حالی مشاهده کردی که دو نفر اطرافش را گرفته اند و به حالت سر و ته از منبع آبجو می نوشد. و دیگران بلند بلند می شمارند. تا کی از نفس بیفتد. و مثل یک جسد بی خاصیت زیر بازوانش را می گیرند و در حال لودگی و گفتن اراجیف در وضع فجیعی به چادرش می برند. یا استاد دیگرم را در حال مکالمه با یک دختر روس دیده ام که عنان از کف داده است و حرف های جنون آمیزی می زند. و بسیاری از موارد اینچنین که قلم شرم دارد از نوشتن ش. ولی نکته ی مشترک تمام این حالات حیوانی این بوده است که طرف اصلا نمی بیند که دیگران می بینند. یا برایش مهم نیست و یا در حالتی است که به چیز دیگری نمی تواند اهمیت بدهد. و یا خیال می کند دیگران هم در این حالت او هستند. مشهور است که هشیار میان مستان نشستن ناخوش است آن ها را ... 

.

در ایران هم همین است، به نحو دیگری حالا. در ادارت و دانشگاه و بازار. بیشتر شهوت مقام است و پول. و مثل حالت قبل نکته ی مشترک اش اینست که نمی بینند که دیگران می بینند. طرف روبرویم نشسته است و داستانی تخیلی از خودش می سازد تا واقعیتی را وارونه کند و برسد به هیئت مدیره ی یک شرکت. از اصلاح شرکت و کشور و اسلام حرف می زند. لابد روزه است و البته طرفدار جدی اصلاحات. انواع دروغ های واضح کودکانه و اظهر من الشمس می گوید و انگار نه انگار. یا در دانشگاه. که نه پول است و نه مقام و بیشتر یک تصور ذهنی شانیت است. طرف استاد تمام است و روبرویم با اضطراب محص نشسته و سری به تاسف تکان می دهد و می گوید حیف است امثال شما نخبگان دانشگاه شریف را رها کنند. در حالیکه مثل حشره ای موذی و عاصی به در و دیوار زده است که من آنجا نباشم. با انواع اخبار و اعلام دروغ و سخیف .. 

.

.

چند روز پیش عزیزی نصیحت می کرد در ماندن و رفتن. می گفت "چهار ماه باش،‌ ولی مرد باش! .. ". یعنی راست بایست و نه چون سرمستی سایرین .. که فرمود روشندلان همیشه سفر در وطن کنند/ استاده است شمع و همان گرم رفتن است .. 

پاییز می گذشت در کوچه های سبز .. ما سوت می زدیم!

او در این روزهای همیشه، با وجود شلوغی های غیرمعمول، به چنان رقّت قلبی رسیده بود که با هر نوستالژی به اشک می نشست. با شعر کودکان ارتباط برقرار می کرد و حتی اخیراً یک خط از ترانه ی کودکانه ای دل او را شکسته بود. با اینکه از نزدیک ترین هایش هم انگار دور شده بود،‌ به نحو عجیبی آنچنان با غریبه و آشنا دلش نزدیک بود که پای درد دل یک پیرمرد مدّت ها نشسته بود و مقابل چشمانش گریسته بود. او در این زمانه، زخم زبان یاران را به حساب روزگار می گذاشت و به مرحله ای از درک اشیا رسیده بود که درد را خوب تحمّل می کرد. با زخم می ساخت و اصل بقای درد را می شناخت. تقویم که می گذشت او همچنان در پاییز بود،  هرقدر هم که دهه ی چهارم زندگی اش از نیمه رد می شد. 

..

.

ای وای! چه بی وفاست دنیا ...

" بخواب هلیا، دیر است.

 دود دیدگانت را آزار می دهد. دیگر نگاه هیچ کس بخار پنجره ات را پاک نخواهد کرد. دیگر هیچ کس از خیابان خالی کنار خانه ی تو نخواهد گذشت. چشمان تو چه دارد که به شب بگوید؟ 

شب از من خالی ست هلیا.

هلیا... بدان که من به سوی تو باز نخواهم گشت. تو بیدار می نشینی تا انتظار، پشیمانی بیافریند. شب های اندوهبار تو از من و تصویر پروانه ها خالی ست

دیر است برای بازگشتن، برای خواندن تصنیف های کوچه و بازار، برای بوییدن کودکانه ی گل ها ...

 

هلیا، برای خندیدن، زمانی ست بی حصار، و گریزا

آیا هنوز می انگاری که من از پای پنجره ات خواهم گذشت؟

 

گریستن هلیا، 

تنها و صمیمانه گریستن را بیاموز

آنچه هنوز تلخ ترین پوزخند مرا بر می انگیزد "چیزی شدن" از دیدگاه آنهاست – آنها که می خواهند ما را در قالب های فلزی خود جای بدهند. و ما خردکنندگان جعبه های کوچک کفش هستیم.

 

بخواب هلیا، دیر است.

 دود دیدگانت را آزار می دهد. شب، خالی تر از ظرف شام سگهای اهلی ست. استخوان ها زندگی را نمی آرایند – استخوان های خشک

ما همه در اسارت خاک بودیم

 

ما، در خفاخانه های ضمیر خویش چیزی را پنهان نگه داشتیم؛ پنهان و سرسختانه نگه داشتیم

و روزی دانستیم – و تو نیز خواهی دانست – که زمان، جاودان بودن همه چیز را نفی می کند

پوسیدن بر هر آنچه پنهان شده است دست می یابد و افسوس به جای می ماند.

فردا نارنج ها از آن سوی نرده های چوبی خواهند گریست.

 

بخواب هلیا ...

 

تنها خواب تو را به تمامی آنچه که از دست رفته است، به من، و به رؤیاهای خوش بر باد رفته پیوند خواهد زد. من دیگر نیستم؛ نیستم تا که به جانب تو بازگردم و با لبخند – که دریچه ایست به سوی فضای نیلی و زنده ی دوست داشتن – شب را در دیدگان تو بیارایم؛ نیستم تا که بگویم گنجشک ها در میان درختان نارنج با هم چه می گویند، جیرجیرک ها چرا برای هم آواز می خوانند، و چه پیامی سگ ها را از اعماق شب بر می انگیزد

 

دود دیدگانت را آزار می دهد

بخواب هلیا. بس است. راهی ست که رفته ایم. آیا کدامین باران تمام غبارها را فرو خواهد شست؟

تو از صدای غربت، از فریاد قدرت، و از رنگ مرگ می ترسی؟

هلیا! برای دوست داشتن هر نفس زندگی، دوست داشتن هر دم مرگ را بیاموز

و برای ساختن هر چیز نو، خراب کردن هر چیز کهنه را

و برای عاشقِ عشق بودن، عاشق مرگ بودن را

 

خواب.

 

تنها خواب، هلیا!

 

دستمال های مرطوب، تسکین دهنده ی درد های بزرگ نیستند

اینک دستی ست که با تمام قدرت مرا به سوی ایمان به تقدیر می راند

اینک، سرنوشت، همان سرافرازی ازلی خویش را پایدار می بیند

شاید، شاید که ما نیز عروسک های کوکی یک تقدیر بوده ایم...نمی دانم...

من که از درون دیوار های مشبک، شب را دیده ام

و من که روح را چون بلور بر سنگترین سنگ های ستم کوبیده ام

من که به فرسایش واژه ها خو کرده ام

و من – باز آفریننده ی اندوه

هرگز ستایشگر فروتن یک تقدیر نخواهم بود

و هرگز تسلیم شدگی را تعلیم نخواهم داد

زیرا نه من ماندنی هستم نه تو، هلیا!

آنچه ماندنی ست ورای من و توست

 

هلیای من!

به شکوه آنچه بازیچه نیست بیندیش

من خوب آگاهم که زندگی، یکسر، صحنه ی بازیست؛

من خوب می دانم.

اما بدان که همه کس برای بازی های حقیر آفریده نشده است

مرا به بازی کوچک شکست خوردگی مکشان

به زندگی بیندیش با میدانگاهی پهناور و نا محدود

به زندگی بیندیش که می خواهد باز بازیگرانش را با دست خویش انتخاب کند

 

هلیا

 

تو زیستن در لحظه ها را بیاموز

و از جمیع فرداها پیکر کینه توزِ بطالت را میافرین

مرگ، سخن دیگریست

مرگ، سخن ساده ایست

و من دیگر برای تو از نهایت سخن نخواهم گفت

که چه سوگوارانه است تمام پایان ها

برای تو از لحظه های خوشِ صوت

از بی ریایی یک قطره آب – که از دست می چکد

و از تبلور رنگینِ یک کلام

و از تقدس بی حصر هر نگاه – که می خندد

 

برای تو از سر زدن سخن می گویم

رجعتی باید هلیای من!

دیگر چه می توانم گفت؟

دیگر چه می توانم گفت؟

خاموش می شود

 

روزی طبیبان را از سر بالینت جواب خواهند کرد و در وجود تو به جستجوی آخرین کلام خواهند آمد

هلیا از مرگ می ترسی؟ مرگ – که نمی نامد و آگاه نمی کند حتی پارساترین مدعیان پارسایی را

من این بازیِ "دیدار در واپسین لحظه" را دوست نمی دارم

در فضا کدورت غم بود و باد – و همه کس می دانست که رگبار خواهد شد

 

مثل اینکه همه ی حرف ها تمام شده بود

ناگهان شیشه های بزرگ پنجره ها می شکند

ناگهان رنگ همه چیز سیاه، و سیاه تر می شود

اتاق ها سیاهِ مرگ می پوشند. باران آهنگی جدا دارد

آنها را به یاد می آورم که مردگانشان را می سوزانند

بوی استخوان های نیم سوخته و عطریات تند – که هوا را چون مرغان سیاه می شکافند – مرا محصور می کند

 

به یاد می آورم آن مردی را که درون تابوت خفته بود و به هیچ چیز نمی اندیشید

و آن گروه سیاه پوش را که آرام به دنبالش می رفتند و دستمال هایشان خشک بود

و آنها را که به دور یک گور تازه آب خورده می گریستند

 

و آن مردی را که در آخرین لحظه ی زندگی می خواست چیزی بگوید و نگفت و بعد کسانی بودند که گفتند "شنیدیم" و سخنش، کلام بزرگان شد و یک جمله از صدهزار جمله بود که در یک کتاب از صدهزار کتاب، احساس بطالت می کرد.

 

و آن زنی را که شاید یک جمله ی دردناک گفته بود و تنها بود که مرد و هیچ کس نشنید و احساس بطالت در هوا معلق ماند

و ستون لایزال تسلیت ها را

 

و آن مرد را که با ناخوشایندترین اصوات صلوات می فرستاد و صورتش را با آن ریش زیر تیغ مانندش در بدن فرو می برد

و گورستان های بی درخت، و گورستان های خاکستری رنگ را...

 

هلیا!

 

 فراموشی را بستاییم؛ 

چرا که ما را پس از مرگ نزدیک ترین دوست زنده نگه می دارد، و فراموشی را با دردناک ترین نفرت ها بیامیزیم؛ زیرا انسان دوستانش را فراموش می کند، و رنگ مهربان نگاه یک رهگذر را...آن را هم فراموش می کند

 

بگذار که انسان ساده ترین دروغ های خوب را باور کند

و ما گامگاه دیگران می شدیم

 

باز می گردم. همیشه باز می گردم

 

مرا تصدیق کنی یا انکار، مرا سرآغازی بپنداری یا پایان، من در پایانِ پایان ها فرو نمی روم

مرا بشنوی یا نه، مرا جستجو کنی یا نکنی، من مردِ خداحافظی همیشگی نیستم

 

- حرف بزن برادر، حرف بزن

- دیر نیست؟

- برای من که می شنوم دیر نیست

 

باز می گردم؛ همیشه باز می گردم

 

هلیا! 

خشمِ زمانِ من بر من مرا منهدم نمی کند. من روح جاری این خاکم

من روانِ دائمِ یک دوست داشتن هستم

ما در روزگاری هستیم، هلیا، که بسیاری چیز ها را می توان دید و باور نکرد و بسیاری چیزها را ندیده باور کرد.

 

هلیا

هیچ چیز تمام نشده بود. هیچ پایانی به راستی پایان نیست. در هر سرانجام، مفهوم یک آغاز نهفته است. چه کسی می تواند بگوید «تمام شد» و دروغ نگفته باشد؟ من می خواهم به کودکی خویش بازگردم، به پاک ترین رؤیاها.

به سوی آنچه مرا هفت ساله بودن بیاموزد

که همه چیز را با رنگ های کودکانه بیامیزد

پای پله ها بنشینم و به صدای شستن ظرف ها گوش بدهم

و به آنچه با رنگ های زنده در آمیخته است

 

من به مادر خواهم گفت که مرگ، اگر آنقدر صمیمانه باشد، آخرین دست دوزی لباس یک عروس است.

بگذار آنچه از دست رفتنی است از دست برود

 

آهنگ ها تنهایی را تسکین می دهند؛ اما تسکین تنهایی، تسکین درد نیست. اینک اصوات، بی دلیل ترین جاری شدگان در فضا هستند. به خاطر داشته باش! سکوت، اثبات تهی بودن نمی کند. اینک آنکه می گوید تهی ست – و رفتگران، بی دلیل نیست که شب را انتخاب کرده اند.

هلیا! ژرف ترین پاکروبی ها پیمانی ست با باد. بگذار باد بروبد

 

از تمام دروازه ها آن را باز بگذار که دروازه بانی ندارد، و یک طرفه است به سوی درون

اینک نامه یی که بر دیوار سیاه شب حک شده است مرگ ناپذیری لحظه ها را اعلام می دارد؛ لحظه های ماندنی، دردناک و دوداندود؛ لحظه هایی که هیچ کس حارس جایگاه خویش نیست، لحظه یی که پیرایه ها زدودنی ست. روح، خالص و تنها، زنگ خوردگی را احساس می کند؛ و آرزو که زیوری ست صبر آفرین، چون پرده های کهنه ی قصر های نیم سوخته در یک حریق، دیگر تالار اندیشه های تو را نخواهد آراست

 

 

تقدیر من، تقدیر «همه کس» نیست. من، خسته خفته ام. دنیا در خواب نیست. من فرو می روم. دنیا بر می آید

برای چه پشیمان باید بود؟

برای همه ی آنچه از دست رفته است؟

یا برای آنچه به دست آمدنی نبود؟

و یا برای قصه یی که در پایانش رسیدیم و هیچ کس درباره ی آغازش سخنی نگفت؟

شهرها را نبود ما غریب نمی کند. شهرها در فقدان انسان ادامه می یابد

 

آدم ها را می بینم که با وقار کارمندانه ی خود راه می روند. آنها با وقار کارمندانه ی خود سفته ها را امضا می کنند؛ و در تهدید هر قسط، خویشتن را تحلیل می برند

بوی قیر و تمسخر، پررنگ تر از بوی بهار نارنج هاست

من خنده ام را از فضا، از شب و از باران پس می خواهم

 

 

اینک آرامشی ست خاکستری که به من باز می گردد؛ آرامشی که در خطوط متروک صحرا – که روزگاری به خاکستر گندم های سوخته می پیوست – نیز نمی توان جست؛ آرامشی که از یک پایان – نه پایانِ پایان ها – سخن می گوید؛ شاید پایان یک فصل، نه سرانجام همه ی سال ها؛ آرامشی ست غریب که نه رسیدن را می گوید نه اختتام دردناک یک مجلس سوگواری را؛ نه می گوید نه توان توان گفتن در اوست؛ آرامشی که جنجال خیابان ها، نورها و زوایا در آن فرو می نشیند و رسوب می کند. راهی ست که باید رفت. رفتن، ستایشگر ایمان است

 

 

شاید ما نیز عروسک های کوکی یک تقدیر بوده ایم، که می توانستیم ایمان به تقدیر را مغلوب ایمان به خویش کنیم. حالیا ایمان شعری ست. خستگی قدم ها را کوتاه می کند، کوتاه تر می کند.

در من شمعی روشن کنید. مرا به آسمان بفرستید. خسته هستم. می خواهم بخوابم آقا. تو مرگ سبز می دانی چیست؟ هیچ قانونی از رنگ سبز و بوی بهار حمایت نمی کند. ورق ها را دور بریزید. اینجا زلزله خواهد شد. اینجا، یک شب، ماه خواهد سوخت. جوراب های ابریشمی خواهد سوخت. اینجا ستون های عشق را از بلورِ بدل ساخته اند. چه فرو ریزنده است ایمان، چه عابر است دوستی. سلام آقا! سلام خانم! من یک فانوس تاشو هستم. در من شمعی روشن کنید. قانون دود و نور و فلز – مرغ های آویخته – سینما – فرار از جهنم – من خیس شده ام، من خیلی خسته هستم آقا. خواب...تنها خواب...بخواب هلیا، دیر است. دود دیدگانت را آزار می دهد. دیگر نگاه هیچ کس بخار پنجره ات را پاک نخواهد کرد...چشمان تو چه دارد که به شب بگوید؟

 

شب از من خالی ست هلیا

شب از من، و تصویر پروانه ها خالی ست ..."

بار دیگر شهری که دوست میداشتم .. نادر ابراهیمی ..

نایاب ترین رنگ تماشای من اینست ..

فرض کن ناگهان ببینی فقیه شهر که چهل سال پشت سرش با اشک و آه به نماز ایستاده ای شراب به دست دارد، یا زندگی ات را به دوست دیرینه بسپاری و خودش را با زندگی ات ببرد، یا اینکه بفهمی همان دستی که به گرمی می فشاردت منافق و حیله گر است و هزاری دیگر ازین دست. اوّلین واکنش بسیاری ترس است و بهت. مدتّی با خود درگیرند و مشغول انکار. در مرحله ی پذیرش ساکت می شوند. و آنجا که تسلیم این حقیقت می شوند، تا زمانی، دیگر نه به کسی اعتماد می کنند و نه با انسان ارتباط نزدیک می گیرند. در انزوا خودشان را می خورند. که چرا من و چرا اینطور. و بسیاری چراهای دیگر. واکنش بعضی مقابله است امّا. سعی می کنند این رشته را تا آنجا که می توانند دنبال کنند و به ضرب و شتم و جرح هم شده حق خودشان را بستانند. تا جراحت اعتمادی که به دیگری کرده اند تسکین بیابد. که سخت شبیه انتقامی است که دون کیشون از آسیاب های بادی می گرفت. این آدم ها تا زخم نیدازند فراموش نمی کنند. و تا کسی را پیدا نکنند که بتوانند دوباره به او اعتماد کنند در نوسان و هیجان هستند. 

من امّا حالا، مدّت هاست که فهمیده ام که انسان همین است. در پستوی ذهن انسان، خودم را جستجو نمی کنم. و هر آینه انتظار سرکشی انسان را دارم. اینست که راحت فراموش می کنم، ساده می گذرم و گاهی شده طوری رفتار کرده ام که انگار هیچ نشده. با کسی که پولم را برده است نشسته ام و فالوده خورده ام و صحبتی از گذشته نکرده ام. دست کسی که می دانم دچار نفاق و حسادت است را فشرده ام. و پشت سر همان فقیه شهرت پرست و زن باره ایستاده ام و نماز را به فردی بی آنکه بداند خوانده ام. چون انسان را شناخته ام ..

.

.

مرد اگر هست به جز عالم ربّانی نیست ... 

هرچه می خواهی ببر، امّا مرا از یاد، نه ..

گاهی تدبیر الهی اینست که موسی در دامن فرعون بزرگ شود ... الصبر مفتاح الفرج!

.

ای یار دور دست که دل می بری هنوز ...

به نظرم طرح اصلی این زندگی اینست که طی یک فرآیندی لمس کنی که همه چیزش از دست رفتنی است. بایست ساعت ها مقابل آینه با وسواس ایستاده باشی تا پس از از سال ها ببینی که موهایت سفید می شود و چروک ها یکی پس از دیگری می افتد به جوانی ات، باید تن ات را ببینی که رفته رفته به خاک بیشتر می ماند تا هر چیز دیگری، باید شهرت و ثروت را ببینی که روی تخت بیمارستان نیست می شود و از کار می افتد، باید عشق را بشناسی که در گذر روزگار مستهلک و بی معنی می شود، باید پایین و بالای روزگار را ببینی که نه به دوستی دوستان می شود دلخوش بود و نه هراسناک از دشمنی دشمنان، باید لمس کنی که مکانیزم طبیعی زندگی بلع و دفع است، این میان آنچه هضم می شود انسان خاکی است در گذر زمین و زمان ... 

.

در سی و چند سالگی و جایی که حالا من ایستاده ام، نه سرمای زمستان دلسردم می کند و نه طراوت بهار فریبم می دهد. این مسیر تکراری را بیش از پیش می شناسم و اینکه انسان یعنی عجالتاً .. 

.

.

" اسیر خاکم و نفرین شکسته بالی را/ که بسته راه به من، آسمان خالی را/ به سیب سرخ رسیده بدل شده است انگار/ شفق به خون زده خورشید پرتقالی را!/ همه حقیقت من، سایه ایست بر دیوار/ مگرد، هان! که نیابی من ِ مثالی را/ هزار بار به تاراج رفت و من هر بار/ ز عاج ساختم آن خانه ی خیالی را/ پریده رنگ تر از خاطرات عمر من اند/ مگر خزان زده سیب و ترنج قالی را/ نشان نیافتم این بار هم ز گمشده ام/ هر آن چه پرسه زدم عشق و آن حوالی را/ در آن غریبه به هر یاد ـ آن خراب آباد ـ/ نمی شناخت دلم، یک تن از اهالی را/ بهار نیست، زمستان پس از زمستان است/ که خود به هم زده تقویم من، توالی را/ هنوز مسأله ات مرگ و زندگی است، اگر/ جواب می دهم این جمله ی سؤالی را:/ نهاده ایم قدم، از عدم به سوی عدم/ حیات نام مده ، فصل انتقالی را ... " (بالطبع شعر از منزوی است ... )

 

چون پیر پس از قبیله مانده (٢) ..

از معدود جشن ها و مراسمی بود که می رفتیم. بالطبع سرشار از مهملات و زوائد و لاطائلات. آن میان امّا، یک پیرمرد شمالی هم روی سن آمد و شروع کرد در دستگاه شور خواندن. سنگین. از درآمد و سلمک و شهناز و گوشه ی حسینی. با صدای خشن، گرفته و ناهموار ولی به غایت صحیح. طاقت جمعیّت طاق شده بود. وقتی پایین آمد، به او گفتیم که چه درست خواندی. گفت: " وقتی صدایی بود، مایه اش نبود. حالا که صدا رفته، جا افتاده ... ". 

داستان همان پالان و خر است. آن یکی خر داشت پالانش نبود/ یافت پالان گرگ خر را در ربود .. مثل ماجرای ما و آنها. یا مثل نوشته های اینجا ..